piątek, 24, czerwiec 2011 14:30 |

Cho� wymar�y miliony lat temu, naukowcom uda�o si� zmierzy� temperatur� ich cia�a. I okaza�o si�, �e olbrzymie ro�lino�erne dinozaury mog�y by� r�wnie ciep�okrwiste, co dzisiejsze ssaki - dowodz� na �amach ?Science Express" ameryka�scy i niemieccy naukowcy.

Zmierzenie temperatury cia�a zwierz�cia, kt�re umar�o dawno temu nie jest �atwe. Kwesti� t� rozwi�zali uczeni pod kierunkiem Roberta Eagle z California Institute of Technology (Caltech-u). Wykorzystali fakt, �e w zale�no�ci od temperatury cia�a, zmienia si� ilo�� i proporcje rozmaitych izotop�w w szkliwie naz�bnym zwierz�t. W tym przypadku chodzi�o o zmierzenie koncentracji rzadko spotykanych ci�kich izotop�w w�gla (C-13) i tlenu (O-18) w 11 z�bach wielkich ro�lino�ernych dinozaur�w sprzed ok. 150 milion�w lat. Skamienia�o�ci zauropod�w: brachiozaura i kamarazaura pochodzi�y z Tanzanii oraz Stan�w Zjednoczonych.

Analizy zawarto�ci izotop�w pozwoli�y stwierdzi�, �e �rednia temperatura cia�a brachiozaura wynosi�a oko�o 38,2 st. Celsjusza, natomiast jego krewniaka - kamarazaura ok. 35,7 st. To zadziwiaj�ce odkrycie, bo jeszcze nie dawno s�dzono, �e pod wzgl�dem przemiany materii i ciep�oty cia�a dinozaurom bli�ej by�o do zmiennocieplnych gad�w ni� sta�ocieplnych ssak�w. Nowe badania dowodz� jednak, �e dinozaury by�y znacznie cieplejsze ni� krokodyle czy aligatory.

Naturaln� konsekwencj� zmienno- czy sta�ocieplno�ci s� dwa odmienne style �ycia. Ciep�ota cia�a zwierz�t zmiennocieplnych zale�y od temperatury otoczenia, dlatego po zimnej nocy s� ma�o ruchliwe i dopiero po ogrzaniu promieniami s�o�ca ruszaj� na �owy. Do �ycia potrzebuj� jednak zaledwie 1/10 energii stworze� sta�ocieplnych.

W przypadku istot ciep�okrwistych sytuacja jest odwrotna. Same reguluj� temperatur� swojego cia�a. St�d musz� stosunkowo du�o je�� by je ogrza�. Ale dzi�ki temu s� mobilne, i w dzie� i w nocy.

Fakt, �e temperatura cia�a dinozaur�w by�a podobna do ciep�oty cia�a ssak�w implikuje, �e wymarli ro�lino�ercy byli ciep�okrwi�ci. Sprawa wydaje si� jednak nieco bardziej skomplikowana, bo niekt�re teorie zak�adaj�, �e du�e dinozaury by�y sta�ocieplne nie dlatego, �e ju� tak mia�y, lecz z powodu du�ej masy cia�a (gigantotermia). Oznacza to, i� ich mniejsi pobratymcy mogli by� zmiennocieplni.

Dlatego uczeni planuj� teraz kolejne analizy zawarto�ci izotop�w w z�bach wymar�ych stworze�, tych ca�kiem ma�ych oraz m�odych ro�lino�erc�w z grupy zauropod�w. Licz�, �e dzi�ki temu b�dzie mo�na wyja�ni� zagadk� rzekomej sta�ocieplno�ci dinozaur�w

Anna Piotrowska/EurekNews

1sobota, 25, czerwiec 2011 14:03

Je�li mia�oby si� okaza�, �e w�r�d dinozaur�w istnia�o zr�nicowanie pod wzgl�dem mechanizm�w regulacji temperatury cia�a, to rodzi si� pytanie o tory, jakimi ewoluowa�o. Podobna kwestia ma miejsce w przypadku terapsyd�w (a mo�e tak�e i synapsyd�w) - bezpo�rednich przodk�w ssak�w.

Informacje o plikach cookie

CZYTAJ TAK�E

NOWE WIADOMO�CI

100 milion�w dolar�w za asteroid�

Pszczo�y na kofeinowym haju

Grafenowe baterie s�oneczne coraz bli�ej

Malujemy si� od milion�w lat?

Fotki z wakacji pomagaj� �ledzi� rekiny

Usterka protoko�u bezpiecze�stwa Facebooka i Google

NAJNOWSZE WIDEO

NAJCZʦCIEJ CZYTANE

Ostro�nie z biseptolem!

Muchy zamieniaj� pszczo�y w zombie

10 najwa�niejszych odkry� roku 2011 wed�ug ?Science?

J�zyk delfin�w rozszyfrowany

Truskawki dobre na pami��

��wie z Galapagos: mia�y wymrze�, a �yj�